Asetamenofenlə (parasetamol) ilə zəhərlənmə
Annotasiya
Asetamenofen (parasetamol) dünyada ən çox istifadə edilən reseptsiz buraxılan analgetik vasitədir. Ehtiyatsızlıqdan uşaqların dərman təsirinə məruz qalma halları və qəsdən ozünü zəhərləmə hadisələrində böyük rol oynayır və bir çox qərb ölkələrində zəhərlənmələr üzrə informasiya mərkəzlərinə edilən zənglərə görə farmakoloji preparatlar arasında aparıcı yeri tutur. Azərbaycanda hadisələrin dəqiq sayı məlum deyildir. Lakin, uşaqlar və böyüklər arasında qızdırma və ağrı əleyhinə vasitə kimi geniş istifadəsini, eyni zamanda tərkibində parasetamol olan çoxlu sayda kombinasiya olunmuş preparatların mövcudluğunu nəzərə alaraq, doza həddinin aşırılmasının yüksək ehtimalı haqqında məlumatlı olmaq və parasetamolun doza həddinin aşırılması/parasetamolla zəhərlənmə hallarında görüləcək tədbirlər barədə biliklərə sahib olma böyük əhəmiyyətə malikdir. Parasetamol, eyni zamanda, dərman preparatlarının doza həddinin aşırılması ilə əlaqədar xəstəxanaya müraciət və hospitalizasiya halları zamanı ən çox qəbul edilən sadə preparatdır. Müasir dövrdə qaraciyər çatışmazlığı və ölüm az hallarda baş verən ağırlaşmalardır, lakin bu günlərdə də Qərb ölkələrində kəskin fulminant qaraciyər çatışmazlığının ayrı-ayrı etioloji səbəbləri arasında ən böyük pay parasetamola məxsusdur.
Biblioqrafik istinadlar
Dart RC, Erdman AR, Olson KR, et al; American Association of Poison Control Centers. Acetaminophen poisoning: an evidence-based consensus guideline for out-of-hospital management. Clin Toxicol (Phila). 2006;44(1):1-18.
Manyike PT, Kharasch ED, Kalhorn TF, et al. Contribution of CYP2E1 and CYP3A to acetaminophen reactive metabolite formation. Clin Pharmacol Ther. 2000 Mar;67(3):275-82.
Rumack BH, Matthew H. Acetaminophen poisoning and toxicity. Pediatrics. 1975 Jun;55(6):871-6.
Flanagan RJ, Mant TG. Coma and metabolic acidosis early in severe acute paracetamol poisoning. Hum Toxicol. 1986 May;5(3):179-82.
O'Grady JG, Alexander GJ, Hayllar KM, et al. Early indicators of prognosis in fulminant hepatic failure. Gastroenterology. 1989 Aug;97(2):439-45.
Chiew AL, Gluud C, Brok J, et al. Interventions for paracetamol (acetaminophen) overdose. Cochrane Database Syst Rev. 2018 Feb 23;(2):CD003328.
Harrison PM, Keays R, Bray GP, et al. Improved outcome of paracetamol-induced fulminant hepatic failure by late administration of acetylcysteine. Lancet. 1990 Jun 30;335(8705):1572-3.
Prescott LF, Illingworth RN, Critchley JA, et al. Intravenous N-acetylcysteine: the treatment of choice for paracetamol poisoning. Br Med J. 1979 Nov 3;2(6198):1097-100.
Smilkstein MJ, Knapp GL, Kulig KW, et al. Efficacy of oral N-acetylcysteine in the treatment of acetaminophen overdose: analysis of the national multicenter study (1976 to 1985). N Engl J Med. 1988 Dec 15;319(24):1557-62.
https://www.rch.org.au/clinicalguide/guideline_index/Paracetamol_poisoning/
Açar sözlər
asetamenophen
paracetamol Интоксикация
ацетаминофен
парацетамол intoksikasiya
asetamenofen
parasetamol
Bu iş mövcuddur Lisenziyalar Creative Commons «Attribution-NonCommercial-NoDerivatives» ("Attribution - Non-Commercial Use - No Derivatives") 4.0 Dünya Çapında .
Bu müəllif (lər) in ən çox oxunan məqalələri
- İ. N. Əfəndiyev, N. Z. Seyidov, S. N. Bünyatova, S. S. Mirzəyev, ATD-nin ilanvurmalar zamanı ilk yardım, profilaktika və müalicə üzrə metodik vəsaiti , AVRASİYA KLİNİK ELMLƏR JURNALI: Cild 1 № 4 (2018): Avrasiya Klinik Elmlər Jurnalı